زندگی نامه دکتر محمّد مفتح
27 آذر ، روز وحدت حوزه و دانشگاه
دکتر محمّد مفتح در سال 1307 شمسی در خانواده ای روحانی در همدان به دنیا آمد . . .
«توصیه ی این جانب آن است که نسل حاضر و آینده غفلت نکنند و دانشگاهیان و جوانان برومند عزیز هر چه بیشتر با روحانیان و طلّاب علوم اسلامی پیوند دوستی و تفاهم را محکم تر و استوارتر سازند و از نقشه ها و توطئه های دشمن غدّار غافل نباشند و به مجرد این که فرد یا افرادی را دیدند که با گفتار و رفتار خود در صدد است بذر نفاق بین آنان افکند ، او را ارشاد و نصیحت نمایند و اگر تاثیر نکرد، از او روگردان شوند و او را به انزوا کشانند و نگذارند توطئه ریشه دواند که سرچشمه را به آسانی می توان گرفت»
«زندگی نامه دکتر محمّد مفتح»
دکتر محمّد مفتح در سال 1307 شمسی در خانواده ای روحانی در همدان به دنیا آمد. پدرش مرحوم حجت الاسلام حاجی محمود مفتح یکی از واعظان مخلص و عاشق خاندان رسالت و ولایت بود. وی از کودکی در محضر پدر به فراگیری ادبیات پرداخت و سپس به مدرسه «آخوند ملا علی» وارد شد و پس از مدتی به حوزه علمیه ی قم مهاجرت کرد و در مدرسه ی «دارالشفا» با جدیت فراوان به کسب علوم معارف پرداخت و از محضر بزرگانی چون آیات عظام ، سید محمد حجت کوه کمری، بروجردی، سید محمد محقق داماد ، علامه طباطبایی و حضرت امام خمینی «ره» استفاده نمود و خود مدرسی بزرگ در حوزه گردید.
در دورانی که تبلیغات استعمارگران، دانشگاه را در نظر علما کفرستان کرده بود و تحصیل علوم جدید را اعراض از دین و رفتن به دانشگاه را برای عالِم ننگ می دانستند، شهید مفتح در حالی که در قم استادی بزرگ بود، پا به عرصه ی دانشگاه گذاشت. ایشان که در حوزه علمیه به درجه اجتهاد رسیده بود، در دانشگاه نیز موفق به اخذ درجه ی «دکترا» گردید. رساله ی دکترای ایشان " تحقیقی درباره نهج البلاغه " است که با " درجه بسیار " خوب پذیرفته شد.
استاد مفتح ، در نهایت تلاش خود را در جهت نزدیک تر کردن دو قشر دانشگاهی و حوزوی به کار بست . مقاله ای در مکتب اسلام درباره ی ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه نوشت . وی ضمن مبارزه با شیطان « جهل و نادانی » در دوسنگر حوزه و دبیرستان سعی در بیداری جوانان و دانش پژوهان می کرد و کلاس های درس خود را مرکزی برای هماهنگی و تشکل آنان در جهت مبارزه با حکومت فاسد ستم شاهی قرار داده بود و با هم یاری شهید دکتر بهشتی در راه تأسیس انجمن اسلامی دانش آموزان داشت. وی مبارزه با رژیم شاهنشاهی را وظیفه ای خطیر و بزرگ می دانست و اعتقاد داشت مبارزه با حکومت نه تنها با تحصیل علم تضاد ندارد بلکه آگاهی و با سواد شدن را یکی از ابعاد مبارزه می دانست. در دوران تحصیل و تدریس حاشیه ای بر « اسفار ملاصدرا» نوشت. کتابی دیگر به نام « روش اندیشه » در علم منطق به رشته تحریر درآورد که به عنوان کتاب درسی در حوزه و دانشگاه برای بالاترین سطح منطق استفاده می شود. ترجمه تفسیر البیان طبرسی یکی دیگر از کارهای علمی این شهید عالی مقام در طول زندگی پربار خویش است.
دکتر مفتح برای سازمان دهی طلاب و فضلا به تشکیل مجمعی به نام « جلسات علمی اسلام شناسی » دست زد که در این جلسات که زیر نظر وی تشکیل شد نویسندگان و اندیشمندان اسلامی حوزه علمیه تحقیقات گوناگون خود در زمینه ی اسلام شناسی، ارائه می دادند و پس از نقد و اصلاحات لازم، با مقدمه ی استاد به چاپ می رسید. ساواک که پی به نقش مؤثر این مجمع در شناساندن اسلام واقعی و راستین برد، آن را تعطیل کرد.
مبارزات دکتر مفتح
دکتر مفتح در سالهای 1340 تا 1342 با سخنرانی های مختلف در روشن ساختن مواضع نهضت اسلامی و افشای چهره ی کریه رژیم پهلوی بسیار مؤثر بود . ساواک با اطلاع از این موضوع جلسه های وی را تعطیل و ایشان را دستگیر کرد و مورد آزار و اذیت قرار داد .
شهید مفتح پس از تبعید حضرت امام خمینی «ره» به عراق ، با سفر به خوزستان ، سعی در افشای ماهیت رژیم و شناسایی نهضت امام به مردم را داشت که ساواک با توجه به ممنوع المنبر بودن ایشان ورود ایشان را به شهرهای خوزستان ممنوع اعلام کرد. با توجه به نفوذ ایشان در میان دانش آموزان و طلاب از آموزش و پرورش اخراج و در سال 1347 به نواحی بد آب و هوای جنوبی ایران تبعید شد. پس از پایان دوران تبعید از ورود ایشان به قم جلوگیری شد و به ناچار در تهران اقامت نمود که خود بخش جدیدی از مبارزات سیاسی ایشان را ورق می زند.
دانشکده الهیات دانشگاه تهران وی را به همکاری دعوت نمود. در دانشکده علاوه بر تدریس در دانشگاه و بسط زمینه های همکاری با استاد شهید مرتضی مطهری، بنا به دعوت انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران به اقامه ی نماز جماعت در این مسجد و سخنرانی های ایشان منجر گردید که در ترغیب نسل روشن فکر و تحصیل کرده به مبارزه و شناخت اسلام نقش به سزایی داشت.
دکتر مفتح در حسینیه ارشاد نیز مشغول فعالیت های علمی و تبلیغی و سخن رانی بود که پس از تعطیلی ارشاد از سوی ساواک، با پذیرش امامت مسجد جاوید در سال 1352 مرکز دیگری جهت گسترش فرهنگ اصیل اسلامی ایجاد نمود که راه اندازی کتاب خانه ، کلاس های دروس اعتقادی و فلسفی، تفسیر قرآن مجید و نهج البلاغه و . . . از آن جمله است. این مسجد با توجه به استقبال دانش جویان و افراد تحصیل کرده مراکز مبارزه با رژیم طاغوت گردید. سرنجام در سوم آذر 1353 پس از سخنرانی حضت آیت الله خامنه ای مسجد جاوید مورد هجوم ساواک قرار گرفت و پس از یک سال و نیم فعالیت تعطیل شد . ایشان دستگیر و به زندان افتاد و پس از آزادی از زندان رژیم اجازه فعالیت در مسجد جاوید را به ایشان ندادند. استاد ، امامت مسجد قبا، در نزدیکی حسینیه ی ارشاد را پذیرفتند. مقارن با رمضان 1357 « رژیم پهلوی » با شعارهایی " چون فضای باز سیاسی " قصد فریب مردم را داشت. استاد به افشای ماهیت این طرح خائنانه پرداخت و هسته تشکیلات سیاسی را در مسجد قبا طراحی نمود که با حضور هزاران نفر برای اولین بار در تاریخ معاصر ایران چنین جلساتی با شکوه تشکیل می شد. شهید در عید فطر همان سال با برگزاری نماز با شکوه عید فطر در قیطریه که با استقبال بی نظیر مردم تهران روبرو شد. پایه های حکومت فاسد شاهنشاهی را به لرزه درآورد و برای نخستین بار نام امام خمینی «ره» را آشکارا بر زبان جاری کرد و رهبری ایشان را مورد تأیید قرار داد و رو پنج شنبه 16 شهریور 1357 را به عنوان تجلیل از شهدای ماه رمضان تعطیل عمومی اعلام کرد. در این روز راه پیمایی بزرگی علیه رژیم انجام شد که زمینه ساز راه پیمایی جمعه خونین هفدهم شهریور 1357 گردید.
دکتر مفتح با تشکیل شورای انقلاب از طرف امام خمینی «ره» به عضویت این شورا درآمد و بعد از پیروزی انقلاب برای تشکیل کمیته های انقلاب اسلامی فعالیت چشم گیری داشت و در مدتی سرپرست کمیته منطقه 4 تهران را بر عهده داشت. آخرین مسؤولیت ایشان، سرپرستی دانشکده الهیات و عضویت در شورای گسترش آموزش عالی کشور بود.
سرانجام دکتر مفتح پس از عمری تلاش و جهد مستمر و خستگی ناپذیر در راه تبلیغ دین ، در ساعت 9 صبح روز 27 آذر ماه 1358 به همراه دو پاسدار جان بر کف، شهیدان جواد بهمنی و اصغر نعمتی، هنگام ورود به دانشکده الهیات از سوی گروهک منحرف فرقان هدف گلوله قرار گرفتند و به فیض عظیم شهادت نایل آمدند. پیکر مطهر ایشان در صحن مقدس حضرت معصومه « س » در قم به خاک سپرده شد.
این روز به مناسبت فعالیت های چشم گیر استاد شهید دکتر مفتح در راه تحقق وحدت بین حوه و دانشگاه " روز وحدت روحانی و دانشجو " نامگذاری شد.
مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای « دامت توفیقاته » در این مورد می فرمایند:
« وحدت حوزه و دانشگاه، از یادگارهای ارزشمند امام بزرگوار ماست. این مسأله هم مثل همه تدابیر و تصمیم های مهمی که در راه جریان صحیح و اسلامی جامعه ی ما ، آن حکیم عالی مقام و آن انسان والا و بصیر مطرح کردند، یکی از برکات وجودی ایشان بوده و هست و ان شاء الله خواهد بود . . . . وحدت حوزه و دانشگاه که امام به عنوان یک شعار مطرح کردند، اغلب از واقعیت تلخی در جامعه ی ما و یا همه ی جوامع اسلامی منشأ می گرفت که آن واقعیت تلخ، ساخته و پرداخته ی مستقیم و حساب شده ی دست استعمار بود. آن واقعیت این بود که وقتی استعمارگران ، نقشه های فتوحات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خود را طراحی می کردند ، به یک مانع عمده برخورد کردند و آن اعتقادات دینی ملت ها بود .
وحدت حوزه و دانشگاه یعنی وحدت در هدف ، هدف این است که همه به سمت ایجاد یک جامعه ی اسلامی پیشرفته مستقل، جامعه ی امام ، جامعه ی پیشاهنگ، جامعه ی الگو، ملت شاهد - ملتی که مردم دنیا با نگاه به او جرأت پیدا کنند، تا فکر تحول را در ذهن خودشان بگذرانند و در عملشان پیاده کنند- حرکت نمایند . . . . »
پیام امام خمینی « ره » به مناسبت شهادت دکتر مفتح:
بسم الله الرحمن الرحیم
«انا لله و انا الیه راجعون»
«آن گاه که منطق قرآن ، آن است که ما از خداییم و به سوی خدا می رویم و مسیر اسلام بر شهادت در راه هدف است و اولیای خدا- علیهم السلام- شهادت را یکی از دیگری به ارث می برند و جوانان متعهد ما برای نیل شهادت در راه خدا، در خواست دعا کرده و می کنند، بدخواهان ما که از همه جا وامانده دست به ترور وحشیانه می زنند، ما را از چه می ترسانند ؟ امریکا خود را دل خوش می کند که با ایجاد رعب در دل ملت که سربازان قرآنند، می تواند وقفه ای در مسیر حق و عقب گردی از جهاد مقدس در راه خدا ایجاد کند، غافل از این که ترس از مرگ برای کسانی است که دنیا را مقر خود قرار داده و از قرارگاه ابدی و جوار رحمت ایزدی بی خبرند .
اینان از کوردلی ، صحنه های شور انگیز ملت عزیز و شجاع ما را در هر شهادتی ، پس از شهادتی که در پیش چشمان خیره ی آنان منعکس است، نمی بینند. " صم بکم عمی فهم لا یعقلون " اینان می بینند که 1300 سال بیشتر از صحنه ی حماسه آفرین کربلا می گذرد و هنوز خون شهیدان ما در جوش و ملت عزیز ما در حماسه و خروش است.
جناب حجت الاسلام دانشمند محترم آقای مفتح و دو نفر پاسداران عزیز اسلام –رحمه الله علیهم- به فیض شهادت رسیدند و به بارگاه ابدیت بار یافتند و در دل ملت و جوانان آگاه ما حماسه آفریدند و آتش نهضت اسلامی را افروخته تر و جنبش قیام ملت را متحرک تر کردند. خدایشان در جوار رحمت واسعه ی خود بپذیرد و از نور عظمت خود بهره دهد. امید بود از دانش استاد محترم و از زبان علم او بهره ها برای اسلام و پیشرفت نهضت برداشته شود و امید است از شهادت امثال ایشان بهره ها برداریم. من شهادت را برای این مردان برومند اسلام تبریک و به بازماندگان آنان و ملت اسلام تسلیت می دهم . سلام بر شهیدان راه حق .
روح الله الموسوی الخمینی
منابع و مآخذ
1. صحیفه نور « 21-1» ، مجموعه رهنمودهای امام خمینی ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، تهران ، 1368.
2. حدیث ولایت «7-1» ، مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری ، تهران 1375 .
3. روزهای و رویدادها ، مرکز فرهنگی تربیتی نور ولایت ، انتشارات پیام مهدی «عج» ، چاپ چهارم ، تهران ، 1379 .
