به گزارش روابط عمومی دانشگاه و به نقل از خبرگزاری فارس و ایسنا، نخستین همایش ملی کیفیت در فضاهای معماری و شهری با هدف نگرش به جنبه های کیفی زندگی در فضاهای معماری و شهرسازی در زندگی شهری، روستایی و فضاهای زیستی، در دانشگاه زنجان برگزار شد.

دکتر مهدی مقیمی دبیر همایش ملی کیفیت در فضاهای معماری و شهری در ابتدای این همایش ضمن خوشامدگویی به بیان اهداف برگزاری این همایش پرداخته و گفت: تلاش برای نگاهی به جنبه‌ های کیفی زندگی در فضاهای معماری و شهرسازی در زندگی شهری، روستایی و فضاهای زیستی ازجمله اهداف مهم بوده که عوامل شکل‌ گیری کیفیت را در هر کدام از این فضاها تعریف می‌کنیم.

وی ادامه داد: در عصر کیفیت ‌زدگی و نمودارهای رو به  بالا که تیزی آن چشم و گلوی ما را فشار می‌دهد، باید به این موضوعات توجه کنیم که یگانه فرصت حیات را چگونه سپری می‌کنیم؟ تناسبات را با چرخه حیات چگونه رعایت می‌کنیم؟ در تنها زیست‌ بوم بشر، رابطه با سایر انسان ‌ها و موجودات دیگر چیست؟

مدیر طرح های عمرانی دانشگاه زنجان، بررسی نگاه ما به اقتصاد، معیشت و جنبه‌ های مادی زندگی و جلوگیری از افراط و تفریط ‌را مهم دانست و گفت: باید رویکرد بخش معنوی، اصول شرافت، ایمان، محبت و   عشق را در زندگی امروز بیابیم.

دبیر اجرایی همایش ملی کیفیت در فضاهای معماری و شهرسازی افزود: در این همایش قصد داریم تعریف کارایی، زیبایی، مانایی، پویایی و ایستایی فضا در زیستگاه‌ ها و چگونگی انتقال آن به نسل بعد را بررسی کنیم. یادآوری مفاهیمی که در جامعه مغفول مانده نیز در این همایش حائز اهمیت است‌. رسانه‌ ها نیز باید برای عدالت و ترویج آن در جامعه بیشتر تلاش کنند.

وی با اشاره به اینکه در دوران سخت وظیفه دانشگاهیان سنگین است، خاطرنشان کرد: برخی سیاست‌ زدگی‌ها و مسائل اقتصادی بافت جامعه را درگیر کرده است و کیفیت را فراموش کردیم. کیفیت الزاما به معنی گرانی نیست، بلکه با فکر و مراعات تناسبات می‌توان کیفیت را اعمال کرد .

در ادامه این همایش، معاون پژوهشی دانشگاه زنجان نیز پیشنهادی مبنی بر اینکه در پایان‌ نامه‌ های دانشجویی قسمتی به غیر از چکیده اضافه شود تا خلاصه ‌ای از مطلب را به زبان ساده و قابل فهم برای همه ارائه دهد را مطرح کرد.

دکتر جمال داوودی یادآور شد: در برخی شهرها اصول شهرسازی بهتر از سایر مناطق رعایت شده و با انجام یک طرح پژوهشی برای بررسی استان ‌های پیش‌رو در رعایت اصول و ضوابط معماری و شهرسازی و اطلاع‌ رسانی آن در جامعه، مسئولان می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند و می‌دانند که از جایی رصد می‌شوند.

دکتر محمدمنصور فلامکی یکی از چهره های ماندگار کشور وعضو هیأت علمی دانشگاه تهران بهمراه دکتر مهران علی الحسابی عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران از دیگر مهمانان این همایش بودند. همچنین دکتر پیری عضو هیأت علمی گروه جغرافیا نیز در این همایش به ایراد سخنانی پرداخت.

از دیگر برنامه های این همایش، برگزاری پنل با موضوع بازآفرینی شهری و سیر تحول پروژه سبزه میدان در شهر زنجان بود. در این پنل دکتر معصومی شهردار زنجان با اشاره به اینکه دلیل اهمیت سبزه‌ میدان به خاطر این است که این طرح خاطرات گذشته این مرز و بوم است، افزود: عمارت ذوالفقاری و بازار از جمله بافت ‌های قرار گرفته در سبزه‌میدان است.

شهردار زنجان با بیان اینکه سبزه‌ میدان در واقع اقتصاد و فرهنگ شهر را مدیریت می‌کند، بیان کرد: در واقع مردم تشنه تعیین تکلیف سبزه‌ میدان هستند و در مقطعی هستیم که همه مدیران شهری و استانی هم کلام شده ‌اند.

وی با بیان اینکه امروز هیچ توجیهی در پیمودن راه غلط سبزه‌میدان وجود ندارد، تصریح کرد: امروز این محور را به فضاهای جاذب سفر تبدیل کرده ‌‌ایم.

وی با بیان اینکه امروز ترافیکی که مردم شهر را خسته کرده است باید حل شود، افزود: اگر اشتباه کنیم پروژه ۳۰ سال دیگر نیز زمین خواهد ماند.

معصومی با بیان اینکه طبق طرح قبلی باید ۱۵ سال همه بودجه شهرداری زنجان برای ساخت سبزه‌میدان هزینه می‌شد، تصریح کرد: اما خوبی طرح جدید این است که در دو مرحله اجرایی می‌شود.

شهردار زنجان با بیان اینکه در طرح جدید سبزه‌میدان به دو قسمت تبدیل شده است، تصریح کرد: یک قسمت مداخله مستقیم شهرداری و دیگری مداخله غیرمستقیم شهرداری است.

وی با بیان اینکه شهرداری به دنبال درگیری در امور نیست، گفت: از همین رو به دنبال این هستیم که کار را به خود مردم بسپاریم و نگاه شهرداری اصلا انتفاعی نیست.

دکترمعصومی با بیان اینکه تلاش شده است در این مجموعه نگاه ما انسان محور باشد، گفت: حفظ محیط زیست، مباحث اجتماعی،اتصال محورهای شمالی و جنوبی از مواردی است که در سبزه‌ میدان مورد توجه است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان نیز در این پنل با اشاره به اینکه پروژه سبزه‌ میدان رویارویی برای پیوند پوسته گذشته با دنیای مدرن است، اظهار کرد: پروژه سبزه‌میدان بیش از دو دهه است که دغدغه مردم زنجان شده است‌.

دکترمهرداد سلطانی با اشاره به نقش بازآفرینی شهری در پروژه سبزه ‌میدان بیان کرد: موضوع بازآفرینی دغدغه‌ ای برای مداخله در بافت‌های شهری از جمله بافت‌ های فرسوده است.

وی با بیان اینکه بررسی چالش‌ های اجتماعی از جمله نابرابری اجتماعی، بهداشت محیط، توانمندسازی بافت‌ها، حاشیه‌ نشینی و بحران هویت در مبانی بازآفرینی شهری گنجانده شده است، اضافه کرد: همچنین بحث مرمت شهری نوسازی، بازسازی و باز زنده ‌سازی مفاهیمی در شهرسازی نیز از دیگر موضوعاتی است که در این بحث مورد توجه است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار زنجان هدف از بازآفرینی شهری را زیست‌ پذیر کردن شهرها عنوان کرد و گفت: بر همین اساس سیاست‌گذاری دولتی سبزه‌ میدان زنجان در قالب یکی از پروژه‌ های بازآفرینی شهری، رویایی است که می‌ خواهد پوسته ‌گذشته را به دنیای مدرن امروز وصل کند.

در ادامه نیز رئیس شورای اسلامی شهر زنجان با بیان اینکه واگذاری زمین‌های شهرها و اطراف آن در تهران و دیگر شهرها، زمینه مهاجرت را تشدید کرده است، افزود: همین روند ادامه داشته تا اینکه تعاونی‌ ها اراضی پیرامون شهرها را به کارکنان خود واگذار می‌کنند.

اسماعیل دویران با اشاره به تاریخچه طرح جامع مصوب بیان کرد: سال ۵۴ طرح جامع مصوب پس از انقلاب به دلایلی کنار گذاشته شده و تا سال ۶۷ هیچ الگوی توسعه شهری در زنجان وجود نداشت.

رئیس شورای اسلامی شهر زنجان گفت‌: در واقع  واگذاری زمین‌های اطراف شهر موجب شده‌ است که سرمایه‌هایی که می‌توان در بافت فرسوده به‌کار گرفته شود، به سمت حاشیه‌ شهرها گسیل پیدا کند.

وی با اشاره به اینکه امروز در زنجان پنج نوع بافت داریم، تصریح کرد: بخشی از آن به گسترش بافت‌های روستایی مربوط است و یک سری از بافت‌ها ثابت ماندند.

دکتر دویران گفت: بخش سوم نیز در حال تفکیک از درون بوده و اکنون در بخش بازآفرینی شهری به سمت نقطه‌ ای کار کردن و تمرکز بر روی پروژه‌ های اثرگذار شده‌ اند. لازم بذکر است مهندس حمیدی رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر زنجان نیز در این پنل حضور داشت.

مهندس فرزانه صادق مالواجرد دیگر سخنران همایش ملی کیفیت در فضاهای معماری و شهری با اشاره به اینکه مداخلات شهری در کیفیت فضاها تاثیر بسزایی دارد، اظهار کرد: عدم توجه به میراث ملموس و ناملموس از معضلاتی است که دامن‌ گیر شهرها در اثر مداخلات کالبدی می‌شود.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در اجرای پروژه‌ ها مداخلات شهری علاوه بر اینکه گسست‌های اجتماعی، تاریخی و کالبدی ایجاد می‌‌کند، بحث، آلودگی‌های بصری و صوتی را نیز در طول روند اجرای طرح ایجاد می‌کند، بیان کرد: اما در اجرای طرح‌ ها مردم را در طول فرآیند مشارکت نداده و در واقع مردم را مجبور به تبعیت از طرح می‌ کنیم.

وی همچنین به روند طولانی شدن پروژه‌ ها در اثر تغییرات پی در پی در مدیریت شهری و اعتبارات و بودجه‌ ریزی‌ ها اشاره کرد و گفت: باید یک برنامه ‌ریزی درست برای یکپارچگی طرح‌های موضعی در بافت‌های تاریخی داشته باشیم.

مهندس صادق مالواجرد همچنین به بحث هم‌ افزایی مجموعه‌ ها در چارچوب‌های تعیین شده با حفظ ارزش‌ها و میراث ملموس و ناملموس تاکید کرد و افزود: باید برنامه‌ های شهرسازی برای ایجاد محیط زیست بهتر برای مردم بوده و رویکردهای کلی برای حفاظت و احیای محدوده‌های تاریخی و فرهنگی مصوب شده باشد.

در ادامه نیز مدیر معماری و شهرسازی اداره‌ کل راه و شهرسازی استان زنجان گفت: در بحث زمین و مسکن، ارزش مبادلاتی و ارزش کارکردی داریم و باید مراقب باشیم که بر محور ارزش مبادلاتی زمین و مسکن حرکت نشود.

رحیم توسلیان با بیان اینکه تقلیل ‌گرایی دلیل اصلی آشفتگی به وجود آمده در حوزه مسکن است، گفت: باید در این حوزه راهکارهای اساسی اندیشیده شود.

وی در ادامه با بیان اینکه تجدید حیات اقتصاد، تحدید حیات سکونت و تجدید حیات زیست ‌محیطی از ابعاد مهم بازآفرینی شهری محسوب می‌شود، افزود: با این حال اگر بازآفرینی در چارچوب‌های معین انجام شود، موفق خواهد بود.

مدیر معماری و شهرسازی اداره ‌کل راه و شهرسازی استان زنجان با بیان اینکه پیچیدگی کار بازآفرینی در برخی مواقع دولت را دچار شتابزدگی می‌کند، اضافه کرد: همچنین رشد لجام‌ گسیخته شهرها در حاشیه شهر آشفتگی ایجاد می‌کند.

دکتر پیروز حناچی  شهردار تهران نیز مهمان این همایش بود. وی در نخستین همایش کیفیت در فضاهای معماری و شهری اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که در تجهیز مجدد میراث صنعتی مورد توجه است، تبدیل تهدیدات به فرصت‌ها و نگاه میراثی داشتن به شهرها، محرک توسعه شهر است.

شهردار تهران با اشاره به برخی از آثار تاریخی از جمله کارخانه کبریت زنجان افزود: چنین بناهایی علاوه بر اینکه عامل توسعه شهر بودند به خاطر مسائل زیست محیطی متوقف شده و از شهرها خارج شدند.

وی با اشاره به اینکه خروج صنعت از کلان ‌شهرها امری طبیعی است، گفت: در همین راستا بحث حفاظت از میراث صنعتی شکل گرفته و فعالیت آن آغاز شد.

دکتر حناچی با اشاره به اینکه تداوم شخصیت لایه به لایه شهر و پایداری حس مکان، کیفیت برنامه‌ ریزی طراحی و معماری و ارزش‌های زیباشناسانه، نمایش تاریخ فناوری و ارزش فنی و علمی به دلیل ویژگی‌ های ساختاری، مهندسی از اهداف فعالیت کمیته میراث صنعتی است، گفت: در واقع وقتی سخن از استفاده فرهنگی از یک فضای صنعتی در میان است تیت مدرن شهر لندن مشهورترین نمونه از تغییر کاربری در این زمینه محسوب می‌شود.

شهردار تهران با بیان اینکه نیروگاه برق باترسی نیز که متروکه باقی مانده بود امروز تبدیل به ورزشگاه باشگاه چلسی شده است، تصریح کرد: از دیگر موفق‌ترین نمونه‌ها برج‌های گاز سابق است که به مجموعه فرهنگی مسکونی تجاری وین تبدیل شده است که البته آجرنماهای نمای بیرونی آن دست نخورده باقی مانده است.

وی با اشاره به اینکه تبدیل محوطه روستا نشین کارخانه کاغذی به یک پارک بوتانیک نیز از دیگر تغییر کاربری‌های انجام شده است، اضافه کرد: تبدیل راکتور هسته‌ای از کار افتاده به پارک تفریحی نیز از دیگر موارد تغییر کاربری است.

حناچی در ادامه به تاریخچه ورود صنعت به ایران اشاره کرد و گفت: در سال ۱۳۷۱ کشتارگاه تهران به فرهنگسرای بهمن امروزی تبدیل شد.

شهردار تهران گفت: همچنین کارخانه ریسندگی خورشید نیز  تبدیل به کتابخانه ملی کرمان شده است که از بناهای فاخر استان است.

وی همچنین به تبدیل کارخانه چرم‌سازی خسروی به دانشگاه هنر تبریز اشاره کرد و گفت: تبدیل کارخانه نساجی اقبال به پارک علم و فناوری یزد، همچنین کارخانه کبریت سه ستاره نیز به موزه صنعت زنجان از دیگر نمونه‌های تغیر کاربری است.

حناچی با اشاره به اینکه تغییر کاربری تطبیقی میراث صنعتی، الگویی برای خلق فرصت‌های جدید درون شهرها است، اضافه کرد: در کشور بناهای بسیاری در این حوزه وجود دارد که با تغییر کاربری بسیار زیبا شده است.

این همایش عصر روز چهارشنبه 11 اردیبهشت ماه به کار خود پایان داد.

عکس های همایش را در آلبوم تصاویر دانشگاه مشاهده نمایید.