درپی یک تحقیق میدانی توسط عضوهیأت علمی گروه زمین شناسی
مجموعه بسیار متنوع و فراوانی از ردپای دایناسورها در منطقه بلده البرز مرکزی کشف و گزارش شد

در پی انجام یک تحقیق میدانی توسط دکتر نصرالله عباسی عضو هئیت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه زنجان مجموعه بسیار متنوع و فراوانی از ردپای دایناسورها در منطقه بلده استان مازندران کشف و گزارش شد. نتیجه این پژوهش که اخیرا در مجله Carpathica Geologica به چاپ رسیده است نشان می دهد که دایناسورهایی با جثه کوچک و بزرگ در زمان اواخر ژوراسیک پیشین تا اوایل ژوراسیک میانی یعنی زمانی در حدود 175 میلیون سال پیش در این منطقه از ایران زیست می کرده اند. دایناسورهایی که ردپای آنها در رسوبات گروه شمشک باقی مانده است به تعداد بیش از دویست عدد است و شامل ردپای دایناسورهای گوشتخوار تروپود (Theropod)، اورنیتوپود (Ornithopod) و دایناسورهای گیاهخوار سروپود (Sauropod) است. این نخستین بار است که از ایران وجود دایناسورهای چهار دست و پای سوروپود گزارش می شود. پیش تر از مناطق زرند کرمان، زیرآب مازندران و منجیل در استان گیلان اثر دایناسورهای گوشتخوار یافت شده بود و در مقایسه با آنها از نظر تنوع و فراوانی ردپاهای دایناسورهای منطقه بلده بسیار بالا و قابل توجه هستند. در بیشتر نمونه ها اثر حرکت دسته جمعی دایناسورها باقی مانده است و رفتار اجتماعی از اثر فعالیت ها آنها قابل استنباط است به طوریکه در یکی از نمونه ها اثر تهاجمی چهار دایناسور به سوی یک نقطه باقی مانده است. اندازه ردپاها بین 6 تا بیش از 70 سانتیمتر می باشد. اندازه یا بلندی دایناسورهای تروپود طبق محاسبات به عمل آمده بین 50 تا 160 سانتیمتر برآورد گردیده است. این درحالی است که بلندی دایناسورهای سوروپود بیش از 3 متر تخمین زده می شود. در زمان 175 میلیون سال پیش حوضه البرز به همراه بخش های بیشتری از ایران مرکزی به صورت یک پهنه ساحلی با پوششی انبوه از جنگل ها بوده که دایناسورهای یاد شده در چنین محیطی زندگی می کرده اند. متاسفانه بخشی از این اثرها در طی زمین لغزش بهار 1391 و فروریزی دامنه های ناپایدار از میان رفته است.

ارسال شده در مورخه: 23-7-1393